Εισαγωγικό σημείωμα – ALL ABOUT HISTORY #26 26 Φεβρουαρίου, 2021 – Κατηγορία: Περιοδικό – Ετικέτες:

του Χρυσόστομου Μπομπαρίδη, Ιστορικού – Τμήμα Αρχαίας Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Σιένας

«Πόλεμος πατήρ πάντων». Αυτό το αινιγματικό ως προς την ερμηνεία του απόφθεγμα του σκοτεινού Ηράκλειτου, ενός από τους σημαντικότερους προσωκρατικούς φιλοσόφους, συνοψίζει τον κεντρικό θεματικό άξονα του δεύτερου αφιερωματικού τεύχους στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Στις σελίδες που ακολουθούν οι αναγνώστες θα ανακαλύψουν πόσο η έννοια της σύγκρουσης που φτάνει μέχρι τον πόλεμο αποτέλεσε κυρίαρχο γνώρισμα αυτού του κόσμου.
Ο πολυδιάστατος, κατακερματισμένος κόσμος των πόλεων-κρατών, που παρουσιάστηκε στο πρώτο τεύχος του αφιερώματος, βασίστηκε για την επιβίωσή του στις αρχές της ένοπλης σύγκρουσης και της κυριαρχίας. Οι αναγνώστες θα γνωρίσουν μέσα από πολλές λεπτομέρειες τις διάφορες πτυχές μιας πολεμικής σύρραξης στην Αρχαία Ελλάδα. Από τις σελίδες του τεύχους θα παρελάσουν οι μορφές του πιο ιδιόμορφου κράτους της κλασικής αρχαιότητας, της Σπάρτης. Εκεί, για πρώτη φορά στην ιστορία, οι έννοιες πόλεμος και κρατική οντότητα υπήρξαν απόλυτα συνυφασμένες και αλληλέγγυες. Δεν θα μπορούσαν να λείπουν, ωστόσο, οι περιγραφές των σημαντικότερων πολεμικών γεγονότων της κλασικής εποχής, όπως η εποποιία των Περσικών Πολέμων και ο καταστροφικός Πελοποννησιακός Πόλεμος.

ΑΑΗ 26

Στην αρχή του παρόντος κειμένου έγινε λόγος για τη σημασία του πολέμου, όπως την αναδεικνύει υπαινικτικά ο Ηράκλειτος. Το στοιχείο αυτό έμμεσα καθορίζει και τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες προσδιορίζουν το θρησκευτικό τους συναίσθημα. Διόλου τυχαίο δεν είναι πως οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου, όπως παρουσιάζονται και στα ομηρικά έπη, βασίζουν την εξουσία τους στη σύγκρουση και τον ανταγωνισμό. Στον θρόνο τους ανέβηκαν νικώντας τους προκατόχους τους. Δεν θα απέδιδε πλήρως το θρησκευτικό συναίσθημα των αρχαίων Ελλήνων η συγκεκριμένη προσέγγιση, συμβάλλει όμως στο να αποκτήσει σάρκα και οστά ο ανθρωπορφισμός των θεών του Ολύμπου. Ένας κόσμος που έχει ως σημείο αναφοράς του τον άνθρωπο δεν είναι δυνατόν να πιστεύει πως οι θεοί του απέχουν απ’ αυτόν τον κόσμο.
Επιφυλάσσεται, τέλος, ένα άκρως διαφωτιστικό αφιέρωμα σε δύο διαφορετικού μεγέθους στιγμές του αρχαιοελληνικού κόσμου. Συγκεκριμένα, οι αναγνώστες θα γνωρίσουν και θα θαυμάσουν για μία ακόμη φορά τα επιτεύγματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και θα ανακαλύψουν τις αιτίες και τα γεγονότα που επέφεραν την πτώση των βασιλείων των επιγόνων του. Αμφότερα προσφέρουν αφορμές περίσκεψης για όσα συμβαίνουν σήμερα.

Καλή Ανάγνωση