ΠΑΚΕΤΟ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ: ΕΠΙΛΕΚΤΑ

ΤΥΦΛΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ
Το πιο δύσκολο κομμάτι τού να είσαι δημιουργικός:
Πώς μαθαίνουμε να παίζουμε όπως ένα παιδί;
Πρέπει να ήταν κάτι σαν φαντασίωση, όχι μόνο για τους μυημένους στην τέχνη της κωμωδίας αλλά για παντός είδους «ανάποδα» μυαλά: να γράψει ένα βιβλίο για τη δημιουργικότητα και για την προέλευσή της –αν υπάρχει– ο θρυλικός Monty Python Τζον Κλιζ, υπεύθυνος για μερικές από τις πιο αστείες και ανατρεπτικές σκηνές που έχουν παιχτεί ποτέ στη μικρή ή τη μεγάλη οθόνη.

Ξεκινώντας, βέβαια, να πούμε εδώ ότι δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να γράψει –ή και να διαβάσει– κανείς εξακόσιες σελίδες για το ζήτημα: «Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Κι επίσης κάνουν τους άλλους να βαριούνται». Ή αλλιώς: «Με συγχωρείτε που αυτό το γράμμα είναι τόσο μεγάλο, αλλά δεν είχα χρόνο να γράψω ένα μικρότερο».

Για τον συγγραφέα:

Συνιδρυτής της δημιουργικής κολεκτίβας των Monty Python στα τέλη των ’60s, ο Τζον Κλιζ (1939-) μεγαλούργησε στη βρετανική κωμωδία με το Monty Python Flying Circus (BBC, 1969-1974) και τις ταινίες-ορόσημα αναρχικού χιούμορ Οι Monty Python και το Άγιο Δισκοπότηρο, Η ζωή του Μπράιαν και Το νόημα της ζωής. Το σενάριό του για την ταινία Ένα ψάρι που το έλεγαν Γουάντα ήταν υποψήφιο για Όσκαρ το 1989. Το 2000, η σειρά Fowlty Towers των ’70s (με μόλις δύο σεζόν των έξι επεισοδίων και τον Κλιζ στη συγγραφή και τον πρωταγωνιστικό ρόλο), ανακηρύχθηκε από το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου ως το καλύτερο τηλεοπτικό πρόγραμμα όλων των εποχών στη Βρετανία. Ο δημόσιος –και ακόμα σπαρταριστός– λόγος του στρέφεται μέχρι σήμερα ενάντια σε κάθε μορφή πολιτικής ορθότητας.

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ

Όταν φτάσετε στην κορυφή του βουνού, τότε μόνο θ’ αρχίσετε να σκαρφαλώνετε. Κι όταν η γη απαιτήσει τα μέλη σας, τότε θα χορέψετε πραγματικά.

Γρίφος για τους λογοτεχνικούς κριτικούς της εποχής του και δώρο για τους απανταχού αναγνώστες, ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ είναι το πιο γνωστό και δημοφιλές έργο του Χαλίλ Γκιμπράν. Ο «Άνθρωπος από τον Λίβανο», που άφησε τη σφραγίδα του και ως ζωγράφος στην εικαστική σκηνή της Αμερικής στις αρχές του 20ού αιώνα, καταθέτει εδώ ένα από τα πιο συμπυκνωμένα στην ουσία τους και διαχρονικά στην απήχησή τους σχόλια για την ανθρώπινη κατάσταση, εμβαθύνοντας με μια αβίαστη ποιητικότητα στα πιο κοινά και καθημερινά θέματα: τη δουλειά, τη φιλία, την ομορφιά, τον πόνο, τον χρόνο, τη λογική, τον θάνατο. Και το ουμανιστικό μήνυμα του Προφήτη, σοφό σαν χάδι, είναι τόσο καθαρό και εύγλωττο που κατατάσσει τον Γκιμπράν τρίτο πιο πολυδιαβασμένο ποιητή στον κόσμο, μετά τον Σαίξπηρ και τον Κινέζο φιλόσοφο Λάο Τσε.

Για τον συγγραφέα:

Ο Χαλίλ Γκιμπράν (1883-1931) γεννήθηκε στο χωριό Μπσαρί του βόρειου Λιβάνου, μετανάστευσε με την οικογένειά του στην Αμερική το 1895 και σύντομα άρχισε να εντρυφεί στις τέχνες της γραφής και της ζωγραφικής. Εκθέτει πίνακές του στη Βοστόνη και τη Νέα Υόρκη, σπουδάζει καλές τέχνες στο Παρίσι και δημοσιεύει σε αραβόφωνες εφημερίδες κείμενα που παραλίγο να αποφέρουν τον αφορισμό του από τις αρχές της Συρίας λόγω του αντικληρικού τους περιεχομένου. Ο Προφήτης εκδόθηκε το 1923 γραμμένος στα αγγλικά και στη Δύση «ανακαλύφθηκε» ξανά τη δεκαετία του ’60 μέσω των κινημάτων αμφισβήτησης. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο ακαδημαϊκός και κριτικός Σουχέιλ Μπουσρούι, «η ζωή και το έργο του Γκιμπράν κινούνται ανάμεσα στην επαναστατικότητα του Νίτσε, τον πανθεϊσμό του Ουίλιαμ Μπλέικ και τον μυστικισμό των Σούφι».

Η ΒΙΒΛΟΣ ΤΩΝ ΕΚΛΕΚΤΩΝ

Το βιβλίο που έθεσε τις βάσεις του κινήματος των Ρασταφάρι για πρώτη φορά στα ελληνικά!

Στο σαλόνι του θα δει έναν πετεινό να βηματίζει στο φεγγάρι και τις μέλισσες πάνω στα τριαντάφυλλα στην Αφροδίτη. Τους εργάτες στον Άρη, τους απεργοσπάστες στη γη και την κόρη μου στο πανεπιστήμιο του Δία.

Η Βίβλος των Εκλεκτών εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1924, μια εποχή άνθισης για κοινωνικά κινήματα που στόχευαν στην ανάδειξη της αφρικανικής κληρονομιάς στη δυτική πλευρά του Ατλαντικού, και ήταν το πρώτο βιβλίο στον 20ό αιώνα που δημοσιεύτηκε από συγγραφέα γεννημένο στη νήσο Ανγκουίλα της Καραϊβικής: τον Ρόμπερτ Άθλι Ρότζερς, ιδρυτή και κήρυκα της αφροκεντρικής πίστης του αθλικανισμού, που οραματιζόταν την ένωση της καταπιεσμένης αφρικανικής διασποράς με τη «μητέρα» Αφρική. Πριν απαγορευτεί από τα αυταρχικά καθεστώτα της εποχής, η Βίβλος των Εκλεκτών (γνωστή και ως «Βίβλος των Μαύρων») πρόλαβε να διαβαστεί σε μαύρες κοινότητες από την Τζαμάικα ως τα ορυχεία της Νοτίου Αφρικής και να λειτουργήσει ως προάγγελος του κινήματος των Ρασταφάρι και του κύματος της ρέγκε μουσικής που ακολούθησε μερικές δεκαετίες αργότερα.

Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ

Σ’ αυτό το απολαυστικό µικρό δοκίµιο, ο Σοπενχάουερ αναλύει µια σειρά από τεχνάσµατα που µπορεί να βοηθήσουν κάποιον να επικρατήσει σε µια αντιπαράθεση, ανεξάρτητα από το αν έχει δίκιο ή άδικο και ανεξάρτητα από την ουσία του ζητήµατος.

Οι σοφιστείες και οι παραπλανητικές µέθοδοι που ανερυθρίαστα προτείνει ο µεγάλος φιλόσοφος προκαλούν συχνά το χαµόγελο του αναγνώστη. Φτάνοντας όµως στην κατακλείδα του κειμένου, αντιλαµβάνεται κανείς πως ό,τι προηγήθηκε µοιάζει εντέλει περισσότερο µε άσκηση ειρωνείας και έχει σκοπό να λειτουργήσει προειδοποιητικά: «Μετά βίας ένας στους εκατό ανθρώπους είναι άξιος να αντιπαρατεθείτε µαζί του. Τους υπόλοιπους αφήστε τους να λένε ό,τι θέλουν –οι πάντες έχουν άλλωστε δικαίωµα στη βλακεία».

ΚΑΙ ΜΑΖΙ Η ΑΝΟΙΞΗ

Όπως τα φτερά των πουλιών χτυπούν τον συμπαγή αέρα που χωρίς αυτόν κανένα τους δεν θα μπορούσε να πετάξει έτσι κι οι λέξεις ελευθερωμένες από τη φαντασία επιβεβαιώνουν την πραγματικότητα με την πτήση τους
Τι είναι η Άνοιξη, πέρα από «το παλιότερο σχήμα λόγου στα κατάστιχα»; Ένα παράξενο βιβλιαράκι κάποιου μοντερνιστή Αμερικανού που τυπώθηκε στη Γαλλία από τον εκδότη του Οδυσσέα; Ένα εκρηκτικό μανιφέστο –πεζό; ποιητικό;– που ανεβάζει τη φαντασία στην εξουσία 4-5 δεκαετίες πριν ο Μάης του ’68 «κατοχυρώσει» το σύνθημα;

Για τον Έζρα Πάουντ, ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς ήταν «το ανθεκτικότερο είδος σ’ αυτά εδώ τα μέρη». Τον απασχολούσαν αληθινά πράγματα, άνθρωποι με τρέχουσες ανάγκες, αλλά ταυτόχρονα ωθούσε τη γλώσσα στα άκρα εξυμνώντας την ανωτερότητα της φαντασίας. Κι αυτό που κατάφερε ο Γουίλιαμς, ακριβώς στο σημείο καμπής της ποίησης, ήταν ν’ αδειάσει τον συμβολικό σωρό του μύθου και της μεταφοράς και πατώντας γερά στη γη να περάσει απευθείας μέσα στη στιγμή. Α ναι, η Άνοιξη!

Για τον συγγραφέα: 

Ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς (1883-1963), από τους κυριότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού στην αμερικανική ποίηση, μιλούσε σαν πρώτη γλώσσα τα ισπανικά (η μητέρα του ήταν Πορτορικανή και ο πατέρας του Άγγλος μεγαλωμένος στην Καραϊβική), ακολούθησε σπουδές ιατρικής και έγινε παιδίατρος-παθολόγος: την ημέρα έβλεπε ασθενείς, τη νύχτα έγραφε. Το εντελώς ελεύθερο και αυτοσχεδιαστικό του ύφος αποτέλεσε βάση και έμπνευση για τη γενιά των μπιτ ποιητών του ’50 και του ’60 (ο Γουίλιαμς έγραψε την εισαγωγή και για το Ουρλιαχτό του Άλεν Γκίνσμπεργκ το 1956). Οι μεταμοντερνιστές απορρίπτουν τον –πάντα δυναμικά διατυπωμένο– ισχυρισμό του για την αδιαμεσολάβητη ισχύ και επίδραση της ποίησης και της τέχνης, αλλά η αξία του έργου του παραμένει διαρκής σαν μια υπενθύμιση πως όλα είναι εφικτά.